6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 181 inci maddesine göre bir kooperatif, sermaye şirketine (anonim, limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirket) dönüşebilecektir. Bu tür değişikliklerinde yeni kurulacak olan sermaye şirketinin kuruluş hükümleri uygulanır. Ancak, ortakların asgari sayısına ve ayni sermaye konulmasına ilişkin hükümler uygulanmaz.Tür değiştirmede ortakların şirket payları ve hakları korunur. Oydan yoksun paylar için sahiplerine eşit değerde paylar veya oy hakkını haiz paylar verilir. İmtiyazlı payların karşılığında aynı değerde paylar verilir veya uygun bir tazminat ödenir. İntifa senetleri karşılığında aynı değerde haklar verilir veya tür değiştirme planının düzenlendiği tarihte gerçek değer ödenir.
Tür değişikliğine ilişkin işlemler aşağıda belirtilmiştir:
- Tür değiştirme planı (md. 185)
Kooperatifin yönetim kurulu tarafından yazılı şekilde tür değiştirme planı hazırlanır.
Tür değiştirme planının;
- Kooperatifin tür değiştirmeden önceki ve sonraki ticaret unvanını, merkezini ve yeni türe ilişkin bilgileri,
- Sermaye şirketinin (anonim, limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirket ) sözleşmesini,
- Ortakların tür değiştirmeden sonra sermaye şirketindeki sahip olacakları paylara ve tutarlarına ilişkin açıklamaları,
içermesi gerekir.
- Tür değiştirme raporu (md. 186)
Kooperatif yönetim kurulu tür değiştirme hakkında yazılı bir rapor hazırlar.
Raporda;
- Sermaye şirketine (anonim, limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirket) dönüşmenin amacı ve sonuçlarına,
- Sermaye şirketine ilişkin kuruluş hükümlerinin yerine getirilmiş bulunduğuna,
- Sermaye şirketin sözleşmesine,
- Sermaye şirketinde ortakların sahip olacakları paylara dair değişim oranına,
- Varsa ortaklar ile ilgili olarak sermaye şirketine dönüşmesinden kaynaklanan ek ödeme ile diğer kişisel edim yükümlülükleri ve kişisel sorumluluklara,
- Ortaklar için tür değiştirmeden ötürü doğan yükümlülüklere,
ilişkin hususlar, gerekçeleri gösterilmek suretiyle hukuki ve ekonomik yönden açıklanır.
(Tüm ortakların kararı ile küçük ve orta ölçekli şirketler tür değiştirme raporunun düzenlenmesinden vazgeçebilirler.)
- Aşağıdaki hususlar genel kurulda karar alınmasından otuz gün önce ortakların incelemesine sunulur: (md. 188)
- Tür değiştirme planı,
- Tür değiştirme raporu,
- Son üç yılın finansal tabloları,
- Bilanço günüyle tür değiştirme raporunun düzenlendiği tarih arasında altı aydan fazla zaman geçmişse veya son bilançonun çıkarıldığı tarihten itibaren şirketin malvarlığında önemli değişiklikler meydana gelmesi halinde ara bilanço,
İsteyen ortaklara anılan belgelerin kopyaları bedelsiz verilir. Kooperatif; ortakları, uygun bir şekilde inceleme haklarının bulunduğu hususunda bilgilendirir.
- Genel kurulun onayı ve nisaplar (md. 189)
Kooperatifin yönetim kurulu yukarıdaki işlemler tamamlandıktan ve ortaklara incelenme hakkı tanınmasından itibaren otuz gün sonra, tür değiştirme planını genel kurulun onayına sunar. Tür değiştirme kararı aşağıdaki nisaplarla alınır:
- Ortakların en az üçte ikisinin temsil edilmeleri şartı ile, genel kurulda mevcut oyların çoğunluğuyla,
- Ek ödeme, diğer kişisel edim yükümlülükleri veya kişisel sorumluluk getiriliyorsa veya bu yükümlülükler veya sorumluluklar genişletiliyorsa, kooperatifte kayıtlı ortaklarının üçte ikisinin olumlu oyuyla, karar alınır.
- Tescil (md. 189/2)
Yönetim organı tür değiştirmeyi ve yeni şirketin sözleşmesini tescil ettirir. Tür değiştirme tescil ile hukuki geçerlilik kazanır. Tür değiştirme kararı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edilir.
SİCİL MÜDÜRLÜĞÜNE VERİLECEK EVRAKLAR (TSY-130)
- Genel kurul tarafından onaylanmış yönetim kurulu Tür Değiştirme Planı (TTK-185) (1 adet asıl)
- Tür değiştirme planının kabulüne ilişkin noter onaylı genel kurul toplantı tutanağı (TTK-189) ( 1 adet asıl) (Tutanakta, tür değiştirme planı ve tür değiştirme raporu ile son üç yılın finansal tabloları (varsa ara bilanço) TTK 188 m. gereğince otuz gün önce şirket merkezinde ortakların incelemesine sunulmuş ve inceleme hakkı kullanılmış olduğu, Tür değiştirme planının kabul edildiği, Kooperatifin sermaye şirket türüne dönüştürülmesine karar verildiği ifadelerinin yer alması gerekmektedir.)
- Yönetim Kurulu tarafından hazırlanan Tür Değiştirme Raporu (TTK-186) ( 1 adet asıl). Ancak YMM veya SMMM nin hazırladığı Kobi Raporu ile tüm ortakların onaylaması hâlinde, küçük ve orta ölçekli şirketler inceleme tür değiştirme raporu düzenlenmeyebilirler.
- Denetime tabi firmalarda denetçi tarafından diğer firmalarda ise yönetim organı tarafından onaylanmış son bilanço ve gerektiğinde ara bilanço ve damga makbuzu (1 adet asıl)
- Yeni düzenlenen Şirket sözleşmesi (1 adet asıl – 1 adet fotokopi)
- Tür değişikliği yapan Kooperatifin sermayesinin ödenip ödenmediğinin, karşılıksız kalıp kalmadığının, kooperatif öz varlığının tespitinin ve şayet şirketin tapu, gemi ve fikri mülkiyet sicilleri ile benzeri sicillerde kayıtlı mal varlığının bulunması halinde bunların gerçeğe uygun değerlerinin tespitinin yapıldığı YMM veya SMMM raporu ile müşavirin faaliyet belgesi ya da tür değiştiren şirket denetime tabi ise denetçinin bu tespitlerine ilişkin raporu ile denetçilik belgesi (Söz konusu özel sicile kaydı gereken mal ve hakların bulunmaması halinde ise; bu hususların olmadığı bildirilmelidir) (1 adet asıl, ayrıca özel sicillere kayıtlı mal ve hakları varsa her bir kurum için 1 er adet asıl)
- Tür değiştiren kooperatifin tapu, gemi ve fikri mülkiyet sicilleri ile benzeri sicillerde kayıtlı bulunan mal ve haklarının listesi, bunların kayıtlı olduğu siciler ile söz konusu mal ve hakların ilgili sicillerdeki kayıtlarına ilişkin bilgileri içeren beyan (1 adet asıl, ayrıca özel sicillere kayıtlı mal ve hakları varsa her bir kurum için 1 er adet asıl)
- Tür değiştiren kooperatifin il müdürlüğünden alınan tür değişikliği izin yazısı
- Şirketi temsile yetkili kişi/kişilerin şirket ünvanı altında Ticaret Sicili Müdürlüğünde düzenlenen imza beyannamesi (1 asıl -1 fotokopi). (Beyannameyi size yakın yerdeki Ticaret Sicili Müdürlüğünde Mersis Talep numarasını ibraz ederek çıkartabilirsiniz.)
- sermayenin %004 nün rekabet kurumu hesabına yatırıldığına dair dekont.
- Anonim Şirket kuruluyorsa ve Nakdi sermayenin taahhüdü varsa ¼ ünün bloke edildiğine dair banka mektubu ve dekontları
- Hazır Bulunanlar Listesi (1 adet asıl)
- Bakanlık temsilcisi atama yazısı (1 adet asıl)
- Yönetim Kurulu Gündem Kararı (1 adet fotokopi)
- Yeni Kayıt Talep Dilekçesi
NOT-1: https://mersis.gtb.gov.tr/ adresinden elektronik başvuru yapmanız gerekiyor.
NOT: Tür değiştirmede, tür değiştiren kooperatifin malvarlığına dahil olan; tapu, gemi ve fikri mülkiyet sicilleri ile benzeri sicillerde kayıtlı bulunan mal ve hakların yeni tür adına tescilinin gecikmeksizin yapılması amacıyla, müdürlük tarafından yeni türün tescili ile eş zamanlı olarak ilgili sicillere derhal bildirilir.
EN 
TR