Birleşme, devrolunan şirketin malvarlığı karşılığında, bir değişim oranına göre devralan şirketin paylarının, devrolunan şirketin ortaklarınca kendiliğinden iktisap edilmesiyle gerçekleşir. Birleşme sözleşmesi 141 inci maddenin ikinci fıkrası anlamında ayrılma akçesini de öngörebilir. Birleşmeyle, devralan şirket devrolunan şirketin malvarlığını bir bütün hâlinde devralır. Birleşmeyle devrolunan şirket sona erer ve ticaret sicilinden silinir.
Birleşme iki türlü olur;
- Bir ticaret şirketinin diğerini devralması, “devralma şeklinde birleşme”
- Ticaret şirketlerinin yeni bir şirket içinde bir araya gelmeleri “yeni kuruluş şeklinde birleşme”
GEÇERLİ BİRLEŞMELER
MADDE 137-
- Sermaye şirketleri (Limited şirket-Anonim Şirket-Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirket);
- Sermaye şirketleriyle,
- Kooperatiflerle ve
- Devralan şirket olmaları şartıyla, kollektif ve komandit şirketlerle, birleşebilirler.
- Şahıs şirketleri (kollektif ile komandit şirket);
- Şahıs şirketleriyle,
- Devrolunan şirket olmaları şartıyla, sermaye şirketleriyle,
- Devrolunan şirket olmaları şartıyla, kooperatiflerle,
birleşebilirler.
- Kooperatifler;
- Kooperatiflerle,
- Sermaye şirketleriyle ve
- Devralan şirket olmaları şartıyla, şahıs şirketleriyle,
birleşebilirler.
MADDE 194/1 Bir ticari işletme, bir ticaret şirketiyle (kollektif, komandit, anonim, limited ve kooperatif), onun tarafından devralınmak suretiyle birleşebilir. Bu hâlde devralan ticaret şirketinin türüne göre 138 ilâ 140, 142 ilâ 158 ve ortak hükümlere ilişkin 191 ilâ 193 üncü madde hükümleri kıyas yoluyla uygulanır.
Ticaret Sicili Yönetmeliği Madde 126:
- Devrolunan Şirket birleşmenin tescili için aşağıdaki belgelerle müdürlüğe başvurur:
- Birleşme sözleşmesinin devralan(LimitedŞirket / AnonimŞirket) ve devrolan (Limited Şirket / AnonimŞirket) şirketlerin genel kurullarınca onaylanmasına ilişkin kararların noter onaylı örnekleri (1 er adet asıl) (TSY-126/1-a; TTK-151)
- Hazır bulunanlar Listesi (Limited Şirketler için örnek Hazır Bulunanlar Listesi (1 adet asıl))
- Çağrılı Genel Kurullarda Gündem Kararı (Limited Şirketler için örnek Gündem Kararı (1 adet fotokopi))
- Anonim şirketler için ve diğer şirket türleri için
- Taraflarca imzalı birleşme sözleşmesi (1 adet asıl – 1 adet fotokopi) (TSY-126/1-b; TTK – 146)
- Denetime tabi şirketlerde denetçi tarafından; diğer şirketlerde ise yönetim kurulu tarafından onaylanmış son bilanço ve gerektiğinde ara bilanço ile bilanço için damga makbuzu (1 asıl) (TSY-126/1-c)
- Bakanlık veya diğer resmi kurumların iznine veya uygun görüşüne tabi olunması halinde, bu izin veya uygun görüş yazısı (TSY-126/1-ç)
- Birleşmeye katılan tüm şirketlerin yönetim organları tarafından, ayrı ayrı ya da birlikte hazırlanan birleşme raporu (1 asıl) (TSY-126/7; TTK-147). Ancak YMM veya SMMM nin hazırladığı Kobi Raporu ile tüm ortakların onaylaması hâlinde, küçük ve orta ölçekli şirketlerde birleşme raporu düzenlemekten vazgeçebilirler.
- Ortaklara çağrı ilanı (1 asıl - 1 fotokopi); Genel kuruldan 30 gün önce şirketin ortaklarına verilmiş bulunan inceleme hakkına ilişkin ilanın yayınlandığı Ticaret Sicili Gazetesi (1 adet asıl) (TSY-126/8; TTK – 149). Ancak YMM veya SMMM nin hazırladığı Kobi Raporu ile tüm ortakların onaylaması hâlinde,küçük ve orta ölçekli şirketler inceleme hakkının kullanılmasından vazgeçebilirler.
- Alacaklılara çağrı ilanı ( 1asl - 1 fotokopi); alacaklılara alacaklarının güvence altına alınmasını isteme hakkı tanınmasına ilişkin örneğeuygun olarak hazırlanacak ilan metinlerinin 7’şer gün arayla sicil gazetesinde 3 defa yayınlanmasını sağlamak üzere tescil belgeleri ile birlikte müdürlüğe verilmesi gerekmektedir. Alacaklılara yapılacak ilk ilanların birleşme kararının tesciline ilişkin ilanlarla birlikte aynı sicil gazetesinde yayımlanması zorunludur. (TSY-126/9; TTK – 157)
- Dilekçe
- Devralan şirket birleşmenin tescili için aşağıdaki belgelerle müdürlüğe başvurur:
- Birleşme sözleşmesinin devralan (LimitedŞirket / AnonimŞirket) ve devrolan (Limited Şirket / AnonimŞirket) şirketlerin genel kurullarınca onaylanmasına ilişkin kararların noter onaylı örnekleri (1 er adet asıl) (TSY-126/2-a; TTK-151)
- -Hazır bulunanlar Listesi (Limited Şirketler için örnek Hazır Bulunanlar Listesi (1 adet asıl))
- -Çağrılı Genel Kurullarda Gündem Kararı (Limited Şirketler için örnek Gündem Kararı (1 adet fotokopi))
- Taraflarca imzalı birleşme sözleşmesi (1 adet asıl – 1 adet fotokopi) (TSY-126/2-b; TTK – 146)
- Birleşme sebebiyle yapılacak sermaye artırımının tescili için gerekli belgeler (TSY-126/2-c) (Tadil Metni)
- Birleşmenin yeni kuruluş şeklinde yapılması halinde yeni şirketin kuruluş belgeleri (TSY-126/2-ç)
- Birleşmeye katılan şirketlerden her birinin, sermayelerinin karşılıksız kalıp kalmadığının, şirket özvarlıklarının tespitinin ve şayet devrolunan şirketin tapu, gemi ve fikri mülkiyet sicilleri ile benzeri sicillerde kayıtlı malvarlığının bulunması halinde bunların gerçeğe uygun değerlerinin tespitinin yapıldığı yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu (SMMM raporu) ya da denetime tabi şirketlerde denetçinin bu tespitlere ilişkin raporu ile faaliyet belgesi ya da denetime tabi şirketlerde ise denetçinin bu tespitlere ilişkin raporu (1 asıl) (TSY-126/2-d)
- Devrolunan şirketin tapu, gemi ve fikri mülkiyet sicilleri ile benzeri sicillerde kayıtlı bulunan mal ve haklarının listesini ve bunların kayıtlı olduğu siciller ile söz konusu mal ve hakların ilgili sicillerdeki kayıtlarına ilişkin bilgilerini ve değerlerini içeren beyan ( 1asıl). (TSY-126/2-e)
- Denetime tabi şirketlerde denetçi tarafından; diğer şirketlerde ise Yönetim kurulu/Müdürler kurulu tarafından onaylanmış son bilanço ve gerektiğinde ara bilanço ile bilanço için damga makbuzu ( 1asıl) (TSY-126/2-f)
- Bakanlık veya diğer resmi kurumların iznine veya uygun görüşüne tabi olunması halinde, bu izin veya uygun görüş yazısı (TSY-126/2-g)
- Birleşmeye katılan tüm şirketlerin yönetim organları tarafından, ayrı ayrı ya da birlikte hazırlanan birleşme raporu (1 asıl) (TSY-126/2-7; TTK-147). Ancak YMM veya SMMM nin hazırladığı Kobi Raporu ile tüm ortakların onaylaması hâlinde, küçük ve orta ölçekli şirketlerde birleşme raporu düzenlemekten vazgeçebilirler.
- Ortaklara çağrı ilanı ( 1asıl - 1 fotokopi); Genel kuruldan 30 gün önce şirketin ortaklarına verilmiş bulunan inceleme hakkına ilişkin ilanın yayınlandığı Ticaret Sicili Gazetesi (1 adet asıl) (TSY-126/2-8; TTK – 149). Ancak YMM veya SMMM nin hazırladığı Kobi Raporu ile tüm ortakların onaylaması hâlinde,küçük ve orta ölçekli şirketler inceleme hakkının kullanılmasından vazgeçebilirler.
- Alacaklılara çağrı ilanı (1 asıl- 1 fotokopi); alacaklılara alacaklarının güvence altına alınmasını isteme hakkı tanınmasına ilişkin örneğeuygun olarak hazırlanacak ilan metinlerinin 7’şer gün arayla sicil gazetesinde 3 defa yayınlanmasını sağlamak üzere tescil belgeleri ile birlikte müdürlüğe verilmesi gerekmektedir. Alacaklılara yapılacak ilk ilanların birleşme kararının tesciline ilişkin ilanlarla birlikte aynı sicil gazetesinde yayımlanması zorunludur. (TSY-126/2-9; TTK – 157)
- Dilekçe
BİR TİCARİ İŞLETMENİN BİRLEŞMEYE KATILMASI HALİNDE;
Ticaret Sicili Yönetmeliği Madde 132:
Bir ticari işletmenin bir ticaret şirketi tarafından devralınmak sureti ile yapılacak birleşmelerde devralan ticaret şirketinin türüne göre kanunun 138 ila 140 ıncı, 142 ila 158 inci, 191 ila 193 üncü maddeleri hükümleri ile yönetmeliğin 126 ıncı ve 127 inci maddleri kıyas yoluyla uygulanır.
Taraflarca imzalı birleşme sözleşmesi (1 asıl – 1 fotokopi) (TTK – 146) ile birlikte
Müdürlüğe aşağıdaki belgeler verilir.
- Ticari işletme sahibinin, ticari işletmeye sürekli olarak özgülenmiş bulunan malvarlığının tam listesini gösterir beyanı ( 1asıl). Beyanda yer alan malvarlığından özel sicillerde kayıtlı bulunanların kayıtlı oldukları siciller ile bunların ilgili sicillerdeki kayıtlarına ilişkin bilgiler
- Listede yer alan malvarlığı unsurlarının her birinin, ticari işletmenin devamlılığı esasına göre, gerçeğe uygun değerlerini, işletme değerini, işletme değeri hesaba katılmamışsa sebeplerini gösterecek şekilde hazırlanmış ve işletmenin özvarlığının tespitine dair YMM veya SMMM Raporu (1 asıl)
- Alacaklılara çağrı ilanı ( 1 asıl - 1 fotokopi); alacaklılara alacaklarının güvence altına alınmasını isteme hakkı tanınmasına ilişkin örneğe uygun olarak hazırlanacak ilan metinlerinin 7’şer gün arayla sicil gazetesinde 3 defa yayınlanmasını sağlamak üzere tescil belgeleri ile birlikte müdürlüğe verilmesi gerekmektedir. Alacaklılara yapılacak ilk ilanların birleşme kararının tesciline ilişkin ilanlarla birlikte aynı sicil gazetesinde yayımlanması zorunludur. (TTK – 157)
- Firma sahibi tarafından onaylanmış son bilanço ve gerektiğinde ara bilanço ile bilanço için damga makbuzu ( 1 adet asıl)
- Dilekçe
TESCİL
- Devrolunan şirket/firma birleşme kararını tescil ettirmeden devralan şirket birleşme kararını tescil ettiremez.
- Devrolunan şirketin/firmanın kayıtlı olduğu müdürlük birleşmenin tescilini, devralacak şirketin kayıtlı olduğu müdürlüğe derhal bildirir.
- Devrolunan şirkete ilişkin olarak aşağıdaki olgular tescil edilir:
- Genel Kurulun birleşmeye ilişkin kararı ve tarihi veya kolaylaştırılmış usulle birleşen sermaye şirketlerinde ise bunların yerine yönetim organının birleşmeye ilişkin kararı ve tarihi
- Devrolunan şirketin birleşme nedeniyle infisah ettiği
- Devralan şirketin MERSİS numarası, ticaret unvanı veya işletme adı, merkezi
- Devralan Şirkete ilişkin aşağıdaki olgular tescil edilir:
- Genel Kurulun birleşmeye ilişkin kararı ve tarihi veya kolaylaştırılmış usulle birleşen sermaye şirketlerinde ise bunların yerine yönetim organının birleşmeye ilişkin kararı ve tarihi
- Birleşmeye taraf olan şirketlerin MERSİS numarası, ticaret unvanı ile işletme adı ve merkezi
- Devralan şirketin birleşme dolayısıyla sermaye artırımı yapmasının gerekli olduğu hallerde buna ilişkin şirket sözleşmesi değişikliği
- Yeni kuruluş yoluyla birleşmede, yeni kurulan şirketin türüne göre tescili zorunlu olan olgular
UYARILAR
- Yeni kuruluş suretiyle birleşmede ortada en az 2 şirket olması gerekmektedir. Tek şirket, yeni kurulacak şirkete devrolamaz.
- Mevcut en az 2 şirket arasında birleşme sözleşmesi imzalanmalı ve bunlar yeni kurulacak şirkete devir olmalıdır.
- Birleşmeye katılan her şirket, merkezleriyle şubelerinde ve halka açık anonim şirketlerde ise SPK’nın öngöreceği yerlerde, genel kurul kararından önceki 30 gün içinde TTK. 149. maddede belirtilen belgeleri ilgililerin incelemesine sunmakla yükümlüdür.
- Ayrıca yine, birleşmeye katılan her şirket tarafından incelemeye sunulan belgelerin nereye tevdi edildikleri ve nerelerde incelemeye hazır tutuldukları, tevdi edildiği tarihten en az 3 iş günü öncesinden Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi ile şirket sözleşmesinde öngörülen gazetede ilan edilmesi gerekmektedir. Bu durumda ilanın genel kuruldan en az 33 gün önce sicil gazetesinde yayınlanmış olması gerekmektedir. Ticaret Sicil Müdürlüğü’ne tescil için bu ilanın yayınlandığı sicil gazetesinin fotokopisinin ibraz edilmesi gerekmektedir.
- Küçük ve orta büyüklükteki işletme ölçütünü karşıladığı SMMM veya YMM raporu ile tespit edilen şirketler, genel kurul kararı ile tüm ortakların onaylaması halinde, inceleme hakkının kullanılmasından vazgeçebilir.
- Birleşmenin kesinleşmesine ilişkin hükümler başlığı altındaki 152. madde devrolunan şirketin birleşmenin ticaret siciline tescil ile infisah edeceğini düzenlemektedir. 157. madde ise alacakların teminat altına alınmasına ilişkin birleşmeye katılan şirketlerin sicil gazetesine verecekleri ilana ilişkindir. Uygulamada sıkıntı yaşanmaması için bu ilan birleşmenin tescili ile birlikte alınmaktadır.
- Devrolunan şirket birleşme kararını tescil ettirmeden devralan şirket birleşme kararını tescil ettiremez. Devrolunan şirketin kayıtlı olduğu müdürlük birleşmenin tescilini, devralacak şirketin kayıtlı olduğu müdürlüğe derhal bildirir. (TSY-127)
- Birleşme işlemlerinde ayni sermaye konulmasına dair hükümler uygulanmaz.
- Birleşme sözleşmesinin imzalandığı tarih ile bilanço günü arasında 6 aydan fazla zaman geçmişse veya son bilançonun çıkarılmasından sonra, birleşmeye katılan şirketlerin malvarlıklarında önemli değişiklikler meydana gelmişse, birleşmeye katılan şirketler tarafından 144. Madde hükümleri doğrultusunda ara bilançonun çıkarılması zorunlu olup, ara bilançoya göre yapılan değerlendirmeye ilişkin YMM veya SMMM raporunun Müdürlüğümüze sunulması gerekmektedir.
- 31 Ekim 2012 tarih ve 28453 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Şirketlerde Yapı Değişikliği ve Ayni Sermaye Konulmasında Siciller Arası İşbirliğine İlişkin Tebliğ” in 4. maddesi gereğince özel sicillere bildirimi gereken mal ve hakların, birleşmenin tescili ile eş zamanlı olarak Sicil Müdürlüğünce bildirimin yapılması gerekmektedir.
- Bildirimin zamanında yapılabilmesi için ilgili sicile bildirimi gereken mal ve hakların bağlı oldukları özel sicillere göre tasnif edilmiş kayıtlara ilişkin bilgileri ve YMM/SMMM raporu ile tespit edilen gerçek değerlerini içeren listelerin Müdürlüğe sunulması gereklidir.
- Devralan şirket bakımından; birleşmenin yeni kuruluş şeklinde yapılması halinde yeni şirketin kuruluş belgeleri,
- Tasfiye halindeki bir şirket malvarlığının dağıtılmasına başlanmamışsa ve devrolunan şirket olması şartıyla birleşmeye katılabilir. Tasfiye halindeki devrolunan şirketin, mal varlığının pay sahipleri arasında dağıtımına başlanmadığına ilişkin tasfiye memurunca hazırlanacak rapor,
- Birleşme sözleşmesine genel kurul onayından önce geçerli olacağına dair hüküm konulamaz. Bunun tek istisnası Kanunun 155 ve 156. maddesinde belirtilen kolaylaştırılmış şekilde yapılan birleşme işlemidir.
- Devralan şirketin birleşme dolayısıyla sermaye artırımı yapmasının gerekli olduğu hallerde, sermaye artırımı ile birleşme kararı eş zamanlı olarak tescil edilir. Yeni kuruluş yoluyla birleşmede ise yeni kurulacak şirketin kuruluşu ile birlikte birleşme kararı eş zamanlı olarak tescil edilir. Tescili yapan Ticaret Sicili Müdürlüğü durumu devrolunan şirketin kayıtlı olduğu müdürlüğe derhal bildirir. Birleşme nedeniyle infisah eden şirketin unvanı bu bildirim üzerine resen silinir.
- Birleşmeye taraf olan her şirketin yönetim organı, tescil için kayıtlı bulundukları müdürlüğe başvurur.
- Birleşme nedeni ile yapılan sermaye artırımında; anonim ve limited şirketlerin sermaye artırımına ilişkin ana sözleşme değişikliği prosedürü uygulanacağından sermaye artırımına ilişkin belgeler de ibraz edilmelidir. Ancak önceki sermayesinin ödenmiş olma şartı aranmaz.
- Birleşmeye taraf olan bir şirketin, sermayesiyle kanuni yedek akçeleri toplamının yarısı zararlarla kaybolmuş veya borca batık durumda olması halinde; birleşmeye taraf olan diğer şirketin kaybolan sermayeyi veya borca batıklık durumunu karşılayacak miktarda serbestçe tasarruf edebileceği özvarlığa sahip bulunduğu ve buna ilişkin tutarların, hesap şekli de gösterilerek doğrulandığı veya belirtilen durumların mevcut olmadığının doğrulandığı yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu müdürlüğe verilir. Devrolunan şirketlerin denetime tabi olması halinde bu rapor, şirket denetçisi tarafından da müdürlüğe verilebilir (Yönetmelik Madde 126/4).
- Birleşme nedeni ile devir alınarak kapanacak Firmanın şirket merkezinin bulunduğu müdürlüğümüzde veya Diğer Ticaret Sicil Müdürlüklerinde kayıtlı şubesi veya şubeleri bulunması halinde Şube Bilgi Beyanı imza edilerek evrak ekinde verilmesi, Şube / şubelerin bulunmaması halinde bulunmadığına ilişkin imzalı beyan verilmesi gerekmektedir.
İLAN:
- Birleşme kararı, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan olunur.(TTK – 154)
- Birleşmeye Katılan şirketler; alacaklıların alacaklarının teminat altına alındığına dair beyan ve alacaklılara çağrının birer hafta ara ile üç kez yayımlanmasına dair Ticaret Sicil Gazetesinde ilan yaptıracaklardır. (TTK-157 birleşme kararının tescili ile eş zamanlı yapılmalıdır.
EN 
TR